Xét nghiệm FOB - Chẩn đoán ung thư đại trực tràng...

Máu ẩn trong phân (FOB) đề cập đến máu trong phân không được nhìn thấy rõ ràng. Một xét nghiệm máuẩn trong phân (FOBT) là xét nghiệm phát hiện máu trong phân không nhìn thấy. Thử nghiệm mới hơn tìmglobin, DNA, hoặc các yếu tố khác của máu bao gồm transferrin, trong khi xét nghiệm guaiac phân thông thường tìm kiếm heme.

Mục đích

Xét nghiệm dấu vết của máu trong phân (FOBT), như tên gọi của nó, nhằm mục đích phát hiện mất máu tìềm ẩn trong đường tiêu hóa, ở bất cứ nơi nào từ miệng cho đến đại tràng. Xét nghiệmdương tính ("phândương tính") có thể nghĩ đến hoặc xuất huyết đường tiêu hóa trên hoặc xuất huyết đường tiêu hóa dưới vàcần phảitiếp tục điều tra thêm nguyên nhân như  viêm loét dạ dày tá tràng hoặc bệnh ác tính (như ung thư đại trực tràng hoặc ung thư dạ dày). Các thử nghiệm không trực tiếp phát hiện ung thư ruột kết nhưng thường được sử dụng trong việc tầm soát lâm sàng đối với bệnh đó, nhưng nó cũng có thể được sử dụng để tìm kiếm mất máu ẩn trong tình trạng thiếu máu  hoặc khi có hội chứng tiêu hóa.

 Mất máu đường tiêu hóa ở những người khoẻ mạnh

Ở những người khỏe mạnh có khoảng 0,5 đến 1,5 ml máu thoát khỏi các mạch máu vào phân mỗi ngày.Lượng máu nhiều hơn có thể bị mất mà không có thể nhìn thấy trong phân, ước tính là 200 ml ở dạ dày ,100 ml ở tá tràng, và số lượng ít hơn trong đường ruột dưới. Các xét nghiệm tìm máu ẩn xác định lượng máu mất ít hơn nầy.

Độ nhạy cảm và độ đặc hiệu

Thử nghiệm guaiacphát hiệmmáu ẩn trong phân (gFOBT) có độ nhạy cảm khác nhau tùy thuộc vào tình trạng của chảy máu. gFOBT nhạy cảm vừa phải có thể phát hiện cólượng mất máu hàng ngày khoảng 10 ml (khoảng hai teaspoonfuls), và độ nhạy gFOBT cao hơn có thể xác nhận lương máu mất ít hơn, đôi khidương tính nếu lương máu mất vào khoảng 2 ml.

Lâm sàng ứng dụng

Thử nghiệm guaiac máu  ẩn trong phân có thể được thực hiện tại nhà hoặc tại phòng khám bác sĩ, hoặc có thể được thực hiện trên mẫu phân gửi đến một phòng thí nghiệm lâm sàng. Các bộ xét nghiệm có sẵn tại các hiệu thuốc ở một số nước mà không cần có toa bác sĩ hoặc chuyên gia y tế, có thể yêu cầu mua một bộ thử nghiệm để sử dụng tại nhà. Nếu kiểm tra thấy có máu trong phân, nó được khuyến khích đến một chuyên gia y tế để sắp xếp thực hiện các thử nghiệm thêm nữa .

Nguồn gốc xuất huyết tiêu hóa

Xuất huyết tiêu hóa có nhiều nguồn gốc tiềm tàng, và khi kết quả dương tính thường được thử nghiệm thêm nữa cho các tình trạng chảy máu, thường tìm kiếm xuất huyết tiêu hóa dưới trước khi tìm các nguyên nhân gây chảy máu đường tiêu hóa trên, trừ khi có những đầu mối lâm sàng khác. Nội soi đại tràng thường đượcchỉ địnhhoặc  chụp cắt lớp đại tràng. 

Ước tính khoảng 1-5% dân số  thử nghiệm ,có xét nghiệm máu ẩn trong phân dương tính. Trong số đó, khoảng 2-10% bị ung thư, trong khi đó có 20-30%  u tuyến.

Một xét nghiệm dương tính có thể nghĩ đến chảy máu đường tiêu hóa trên hoặc đường tiêu hoá dưới. Các nguyên nhân phổ biến là:

    * 2-10%: ung thư (ung thư đại trực tràng, ung thư dạ dày)
    * Adenoma hoặc polyp 20-30%
    * Chảy máu loét đường tiêu hóa
    * Angiodysplasia đại tràng
    * Bệnh thiếu máu

Trong trường hợp một xét nghiệm phân thấy có máu ẩn, bước tiếp theo trong các WORKUP là một kỹ thuật quan sát trực tiếp đường tiêu hóa bởi một trong một số phương tiện:

    * Soi đại tràng sigma, việc kiểm tra trực tràng và đại tràng thấp hơn bằng một thiết bị thắp sáng để tìm những bất thường, chẳng hạn như khối u.
    * Nội soi đại tràng, trực tràng và đại tràng toàn bộ là một cuộc kiểm tra kỹ lưỡng hơn.
    * Nội soiảo
    * Nội soi ( Endoscopy )là đề cập đến nội soi  đường tiêu hóa trên.

Nội soi  hồng ngoại huỳnh quang [cần nguồn dẫn] và siêu âm nội soi [cần nguồn dẫn] có thể quan sát  mạch máu bất thường như giãn tĩnh mạch thực quản.
    * Chụp cản quang barium enema: chụp một loạt các x-quang đại tràng và trực tràng.

Màu phân 

Mặc dù phân màu đỏ hoặc đen có thể là một dấu hiệu của chảy máu, một màu tối hoặc màu đen có thể là do cam thảo đen, quả việt quất, bổ sung sắt, chì, Pepto-Bismol, và màu đỏ có thể đến từ tự nhiên hoặc màunhân tạo  như đỏ gelatin , kem, Kool-Aid, và một lượng lớn của củ cải đường.

Sàng lọc ung thư đại trực tràng 

Phương pháp sàng lọc ung thư đại tràng phụ thuộc vào phát hiện sự thay đổi tiền ung thư của một số loại khối u,phát hiện sớm khối u, do đó bệnh ung thư có thể điều trị được. Quy mô của  sàng lọc giảm tỷ lệ mắc bệnh ung thư đường tiêu hóa hay tử vong trên tỷ lệ bệnh tiền ung thư và ung thư trong dân số. Sàng lọcgFOBT và nội soi đại tràng sigmaống  mềm có một lợi ích thể hiện trong các thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên. Làm bằng chứng cho các công cụ tầm soát ung thư khác như iFOBT hoặc nội soi đại tràng 
Thử nghiệm Guaiac FOB của nhóm nguy cơ trung bình có thể làm giảm tỷ lệ tử vong liên quan với ung thư ruột kết khoảng 25%. Nó không phải lúc nào cũng hiệu quả vì chi phí cao cho sàng lọc một số lượng lớn. 

Nếu một cá nhân nghi ngờ ung thư ruột kết  (chẳng hạn như  một người nào có một thiếu máu không rõ nguyên nhân) xét nghiệm máu  máu ẩn phân có thể không hữu ích lâm sàng. Nếu bác sĩ nghi ngờ ung thư ruột kết , có hay không có thử nghiệm dương tính, điều tra chặt chẽ hơn là cần thiết.

Năm 2009 khuyến nghị của American College of Gastroenterology (ACG)  cho thấy phương thức sàng lọc ung thư đại tràng cũng trực tiếp phòng ngừa bằng cách loại bỏ các tổn thương tiền thân nên được ưu tiên, và có có nguy cơ trung bình nội soi đại tràng mỗi 10 năm một lần, bắt đầu từ 50 tuổi. ACG cho thấy rằng xét nghiệm phát hiện ung thư như bất kỳ loại FOB là một lựa chọn thay thế là ít ưa thích và cần được cung cấp cho bệnh nhân từ chối nội soi đại tràng hoặc thử nghiệm phòng chống ung thư khác. Tuy nhiên, hai hướng dẫn gần đây, từ Mỹ Multisociety Task Force (MSTF)  và các dịch vụ dự phòng Hoa Kỳ Task Force (USPSTF) cho phép nội soi đại tràng ngay lập tức như một lựa chọn. ACG và MSTF cũng khuyến nghị nên chụp CT colonography 5 năm một lần, và thử nghiệm DNA phân nên cân nhắc. Tất cả ba loại khuyến nghị được đề nghị thay thế bất kỳ gFOGT độ nhạy thấp  hoặc gFOBT) mới có độ  nhạy cao hoặc xét nghiệmimmunochemical phân (FIT). MSTF nhận thấytrong 6 nghiên cứu so sánh độ nhạy cao gFOBT và FIT, và kết luận rằng không có sự khác biệt rõ ràng trong hiệu quả tổng thể giữa những phương pháp này.

Trong tầm soát ung thư đại tràng, chỉ sử dụng một mẫu phân được thu thập bởi một bác sĩ thực hiện một cuộc kiểm tra trực tràng kỹ thuật số được khuyến khích mạnh mẽ .

Thiếu máu thiếu sắt

Một số liệu lớn đã kiểm chứng giá trị lâm sàng của FOBT trong thiếu máu thiếu sắt.

Bệnh đường tiêu hóa và thuốc

Nguyên nhân như viêm loét đại tràng hoặc một số loại tiêu chảy nhiễm trùng tái phát có thể khác nhau ở mức độ nghiêm trọng theo thời gian, và FOBT có thể hỗ trợ trong việc đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh. Thuốc kết hợp với xuất huyết tiêu hóa, chẳng hạn như bortezomib đôi khi được giám sát bởi FOBT.

Tác dụng của rượu

Một số khía cạnh của FOBT trong nghiện rượu,để đảm bảo cần tiếp tục thảo luận thêm.

Bệnh nhân ngoại trú bệnh viện

Một số nghiên cứu đã báo cáo lợi ích lâm sàng của thử nghiệm gFOBT cho cả tiết niệu và khám phụ khoa. 

Thử nghiệm các chất tiết đường đường tiêu hóa trên hay aerodigestive có máu ẩn

Việc sử dụng các xét nghiệm máu ẩn cho thấy có máu ẩn trong các rối loạn miệng, mũi hầu, thực quản, phổi và dạ dày, thử nghiệm tương tự kiểm tra phân, thường bị ngăn cản, do đặc điểm của kỹ thuật  hiệu suất  thử nghiệm kém như độ nhạy, độ đặc hiệu , ​​và phân tích  can thiệp. Tuy nhiên, hóa học xác nhận rằng màu sắc là do máu hơn là cà phê, củ cải đường, thuốc men, phụ gia thực phẩm có thể hỗ trợ lâm sàng đáng kể.

Một khái niệm liên quan đến sàng lọc ung thư ruột kết FOBT, dựa trên hầu hết các khối ung thư ảnh hưởng đến biểu mô bề mặt và mất một lượng máu nhỏ nhưng không có tổn thất có thể nhìn thấy máu, sàng lọc trong quần thể có nguy cơ cao đối với ung thư thực quản hoặc dạ dày bằng cách xét nghiệm máu bằng cách nuốt một nhỏ viên nang được phục hồi sau 3 đến 5 phút hồi nhẹ nhàng bằng các phương tiện của một sợi nylon kèm theo.

Quy định tác động

Quy định của Ủy ban Hỗn hợp có thể đã vô tình giảm khám trực tràng và FOBT kỹ thuật số ở bệnh viện như phòng cấp cứu

Phân máu trong người chạy marathon

Đau đườngtiêu hóa (GI) , và xuất huyết tiêu hóa dưới thường xuyên xảy ra ở vận động viên marathon. tập thể dục nặng , đặc biệt là ở các vận động viên vận động viên ưu tú và ít thường xuyên hơn trong các hoạt động tập thể dục khác, có thể gây ra triệu chứng cấp tính đường tiêu hóa bao gồm ợ nóng, buồn nôn, đau bụng, nôn mửa, , tiêu chảy và chảy máu đường tiêu hóa.Người chạykinh nghiệm khoảng 1/3 sức chịu đựng thoáng qua nhưng có dấu hạn chế tập luyện , và xuất huyết tiêu hóa lặp đi lặp lại thường xuyên gây ra tình trạng thiếu sắt và thiếu máu Người chạy đôi khi có thể gặp các triệu chứng quan trọng bao gồm nôn ra máu.Tập thể dục là liên kết với các thay đổi sinh lý sâu rộng trong đường tiêu hóa (GI) , bao gồm cả dòng lưu lượng máu từ đường tiêu hóa cơ và phổi, giảm sự hấp thụ tiêu hóa và nhu động ruột yếu, tăng đào thải qua đại tràng, thay đổi bài tiết kích thích tố và peptide . Thay đổi kích thích tố cơ bản bao gồm cả cortisol xảy ra khi căng thẳng, nồng độ lưu thông và hành vi trao đổi chất của các tế bào bạch cầu khác nhau, và ở mức độ globulin miễn dịch và biểu hiện phức hợp tương thích mô chính . Các triệu chứng có thể trầm trọng hơn do mất nước hoặc uống trước khi tập thể dục của một số loại thực phẩm và các chất lỏng ưu trương và giảm bằng cách đào tạo đầy đủ. 

Nuốt 800 mg  cimetidine 2 giờ trước khi chạy marathon ảnh hưởng không đáng kể đến tần số của các triệu chứng tiêu hóa hoặc xuất huyết tiêu hóa tiềm ẩn Ngược lại, 800 mg của cimetidine 1 giờ trước khi bắt đầu và một lần nữa tại 50 dặm một 100-dặm chạy đua, giảm đáng kể triệu chứng GI và thử nghiệm guaiac dương tính sau chạy nhưng không ảnh hưởng đến hiệu suất cuộc đua. 

Vai trò của nội soi trong người chạy marathon với FOBT dương tính 

Đây là một quá trình khác nhau hơn diễu hemoglobinuria. [Cần dẫn nguồn]

Xem thêm

    Máu trong phân
    Trực tràng kiểm tra kỹ thuật số
    Thử phân guaiac